Stiefmoeder

“Spiegeltje, spiegeltje aan de wand,
Wie is de mooiste van ’t hele land?”

De Koningin moest en zou de mooiste zijn. Helaas was daar haar stiefdochter Sneeuwwitje, en zij was nou eenmaal het mooiste van het hele land. Hoe hard de Koningin ook vocht, welke streken ze ook bedacht, ze delfde altijd het onderspit. En uiteindelijk werd ze zo slecht en lelijk van haar jaloezie dat ze nooit meer de mooiste van het land zou worden en stierf van haat.

Als je een bestaand gezin als partner instapt, man of vrouw, dan krijg je met meer dan alleen je geliefde te maken. Je wordt verliefd op iemand waar je niet meteen de kinderen en de gezinsdynamiek van meekrijgt. Dan verdwijnt de roze wolk en uiteindelijk draai je mee in het gezinsleven, de tweewekelijkse bezoeken, en de gezamenlijke vakanties en uitjes. Er gelden andere regels dan wanneer je met z’n tweeën bent.

Jaren geleden tijdens een lunchwandeling met een collega bespraken we mijn toenmalige relatie. Stiefmoeder van drie kinderen, samenwonend met mijn liefde en vol meedraaiend in de gezinsdynamiek. “Goh, dat is makkelijk, je hoeft ze niet te baren en toch heb je drie mooie kinderen, dat is misschien wel iets voor mij?” Voordelen heeft het ongetwijfeld. Je bent niet maanden misselijk, je voelt je geen enorme walvis, je mist de dikke enkels en striae, de opgezwollen en lekkende borsten en daarna heb je geen verantwoordelijkheden voor een kleine wurm die helemaal afhankelijk van jou is. Maar waar ik altijd positief over mijn gezin sprak, liet ik toen weten dat het niet altijd leuk is.

Als stiefouder ben je namelijk nooit echt onderdeel van het gezin. Je blijft de vriendin van papa of de vriend van mama. Je hoort er nooit helemaal bij. Je behoort open te staan en te zorgen voor de kinderen als ze er zijn, maar moet niet verwachten dat jouw zorg ook op prijs gesteld wordt. Je kunt je hart openstellen voor de kinderen maar moet niet verwachten dat er iets terug komt. Alle belangrijke momenten in een leven worden als eerste met de ouder of het kind gedeeld, en daarna komt het pas bij jou terecht. Er zijn namelijk mensen die eerder in de rangorde staan dan jij. Die band zal je nooit hebben, en dat moet je accepteren. Als ik heel eerlijk ben, terugkijkend op mijn keuzes en het verdriet wat ik er nu van heb, zou ik het graag anders hebben gedaan.

Jongen ontmoet meisje, ze worden verliefd, krijgen een relatie, en in vele gevallen in Nederland komt er een bruiloft en een paar kinderen. Je begint samen op een gelijk niveau aan dit leven en maakt alle ontwikkelingen samen door. Bij gecombineerde gezinnen heb je deze stappen niet samen genomen. Je partner heeft dat met iemand anders gedaan en jij wellicht ook met jouw voormalig partner. De relatie begint op een ander niveau en vaak loopt het ontdekken van elkaar, wat wil jij in het leven, wat vindt jij belangrijk, parallel aan het ontdekken van de kinderen, de ex die daar bij hoort en hoe je alle levens kan combineren.

De kunst van het stiefouder zijn is jezelf wegcijferen maar jezelf niet verliezen. Het belang van de kinderen staat altijd voorop, zij kunnen er immers niets aan doen dat de ouders een bepaalde keuze gemaakt hebben. En zolang je partner jou (en jij je partner) het gevoel kan geven dat jij er toe doet, dat er naar je geluisterd wordt, dat je juist heel belangrijk bent in het leven samen, dan is het accepteren dat je nooit op nummer 1 staat misschien wat makkelijker. Daarnaast moet je jezelf altijd op nummer 1 zetten, in het leven maar in zo’n relatie helemaal. Want de kinderen met de ex zullen altijd voor gaan. De liefde voor de kinderen is onvoorwaardelijk, die voor de partner meestal niet.

Mijn relatie heeft het niet overleefd. Toen de kinderen groter werden hebben wij elkaar niet op de eerste plek gezet en dat heeft de liefde veranderd. De kinderen zitten nog steeds in mijn hart, onvoorwaardelijk en verbonden. En dat maakte het uit elkaar gaan nog lastiger, want de liefde voor hem was veranderd maar de liefde voor de kinderen niet. Als vrijgezelle dame besloot ik dat ik niet weer een man met kinderen wilde, dat was te pijnlijk. Ik zou mezelf weer verliezen in mijn liefde voor de man EN de kinderen, en het risico dat mijn hart uiteen zou scheuren als de relatie geen stand zou houden wilde ik niet meer nemen. Missie mislukt.

Ik houd onvoorwaardelijk van mijn drie kinderen, die emmer loopt over. En er is genoeg voor alle stiefkinderen die nog op mijn pad komen. Ook de dochter van mijn lief zal ik met open armen ontvangen en alle liefde geven die ze wil krijgen. Maar fuck, mijn innerlijke ik, mijn eigen kleine meisje is doodsbang zich weer te verliezen in die liefde, en weer te realiseren dat de band die ik zo graag zou willen er nooit zal zijn. En dan is het gemis zo groot.

De Koningin zal ik niet zijn, nooit worden ook. Mijn stiefkinderen zullen altijd veel mooier zijn dan ik. En het feit dat de eerste plek niet voor mij is, zal ik moeten accepteren. Als mens, en helemaal als stiefouder, moet ik leren mijzelf steeds weer op de eerste plek te zetten, voor mezelf. Als me dat lukt, heb ik alle liefde van de wereld!